Sint Sebastiaan Goirle
Sint Sebastiaan is opgericht als schuttersgilde op 20 januari 1819, de naamdag van Sint Sebastiaan. Het besluit hiertoe is genomen in het huis van molenaar Ben de Visscher te Abcoven, onder leiding van burgemeester Hendrik Voskens. In het Gildeboek getiteld: ‘Register der Schutterij of Gilde van den Handboog onder den tytel van St. Sebastiaans Gilde opgerigt te Goirle in den jare 1819’ staat een kopie van de brief die naar Burgemeester en Wethouders van Goirle is gestuurd waarin dit voornemen kenbaar wordt gemaakt:
Aan Heeren Burgemeester en Raden der gemeente Goirle.
Geven met verschuldigden eerbied te kennen de ondergeteekenden, allen ingezetenen der Gemeente Goirle;
Dat zij supplianten, genegen zijn, om volgens annexe Reglement van Orde, onder den Tijtel van St. Sebastiaansgilde, binnen deze gemeente eene congregatie op te rigten, ten einde in de gelegenheid te zijn om op eene geregelde wijze bij plegtige optogten ter vereering van hunnen souverein als anderszins allen luister bij te zetten;
Dat zij, supplianten, tevens wenschen zich van tijd tot tijd in gezelschap zich te vereenigen, om zich op eene geregelde wijze met het Boogschieten te kunnen amuseeren;
…’
Als antwoord volgt hier een extract uit het Register der Deliberatiën van den Raad der Gemeente van Goirle:
‘Woensdag den 13 Januarij 1819.
De Burgemeester en Raden der Gemeente van Goirle gezien hebbende, (…) En geconsidereerd dat hoezeer Burgemeester en Raden van gevoelen zijn niet bevoegd te zijn tot het verleenen van Autorisatie om zoodanige Gilde op te rigten Zij echter geene redenen vinden kunnen om hunnen Ingezetenen te beletten zich op zoodanige wijze als bij hun Reglement van Orde is bepaald, voor hunne uitspanning te vereenigen en bij plegtige gelegenheden allen luister ter Eere van den Vorst en het vorstelijk Huis bij te zetten, te meer daar aan Burgemeester en Raden voorkomt: dat hierdoor de Broederlijke liefde en goede Harmonie zoo mogelijk nog zal vermeerderen en zulks aan eene goede Policie niet strijdig is. (…)’
Voorts staat in het Gildeboek het Reglement van Orde en een naamlijst met bijzonderheden van de leden van het gilde. In het reglement staan onder andere regels over de verschillende functies van de leden binnen de schutterij, over de activiteiten die ondernomen worden, en over allerlei verplichtingen. Zo staat er bijvoorbeeld in artikel 1:
‘De Schutterij of Gilde zal alleen bestaan uit Ingezetenen der Gemeente Goirle, van een onbesproken gedrag en die den vollen ouderdom van Een en twintig jaren bereikt hebben; doch derzelver getal zal niet boven de vijftig Leden bedragen mogen.’
En in artikel 11:
‘De Schutterlijke Costuum of Kleeding zal bestaan in zwarte kousen en broek, wit vest en Das, een ronden Hoed en Rok of Jas naar verkiezing; welke kleeding ieder Gildebroeder bij elken plegtigen optogt der Schutterij zal moeten aanhebben, zoo bij het schieten van den vogel als anderssins op eene Boete van Vijfentwintig Cents.’
En in artikel 16:
‘Ieder schutter zal moeten voorzien zijn van eenen Handboog en de noodige pijlen (…)’
50-jarig jubileum van een gildelid bij de Twem. Op de plakaat tussen 1887 en 1937 staat het volgende:
HULDE DEN GOUDEN JUBILAAR
DIE AL DEN TIJD VAN 50 JAAR
ONS ALLER LEEDEN ACHTING WON
BREED STRALE NU DE GOUDEN ZON
DAT GOD HEM LANG MOOG SPAREN
HEM VOOR ZIJN DIERBAAR GILD BEWARE
In de loop der jaren worden verschillende regels aangepast. Zo wordt het bijvoorbeeld mogelijk om jeugdlid te worden bij het Gilde.
In januari 1969 wordt groots het 150-jarig bestaan gevierd. ‘Land van Brabant, ken uw glorie Met uw Gilden, rijk en schoon! Ik blijf trouw aan uw historie, Gij blijft tot de dood mijn woon! ‘k Zie uw bossen ‘k zie u velden Heide, water, gras en zand. Brabant land, wees mijn victorie, U heb ik mijn hart verpand!’ Helaas staat onder de datum 13-9-1970 de volgende melding in het Gildeboek:
‘In de ledenvergadering werd met 9 stemmen voor en 1 tegen gestemd voor het stilleggen van de Gilde-Activiteiten, dit in verband met het lage ledental van onze vereniging en de moeilijkheid om met een voldoende afvaardiging aan Gilde-Activiteiten elders deel te nemen. Dit met dien verstande, dat bij voldoende belangstelling de Gilde-Activiteiten weer hervat zullen worden.
Het Kwartier van Oirschot is van een en ander op de hoogte gesteld.’
Sint Sebastiaan gaat verder als Handboogsportvereniging. Aan de Schietberg in Goirle wordt door de leden een van de eerste overdekte schiethallen van Nederland gebouwd. De nadruk ligt nu op de sport handboogschieten. Sedert jaren heeft de vereniging een stabiel ledenaantal, en zijn er verschillende topsporters uit haar gelederen voortgekomen.
Thuisbasis
Het St. Sebastiaan-Gilde van Goirle is thuis geweest bij de volgende eigenaars van Goirlese herbergen:
- 1819 – 1823, bij Hendrik van der Foelaert
- 1823 – 1827, bij Jan Verhof
- 1827 – 1835, bij Willem van Dooremalen
- 1835 – 1849, bij Hendrik van der Foelaert
- 1849 – 1864, bij Willem Brouwers
- 1864 – 1879, bij W. van Puijenbroek
- 1879 – 1885, bij Gerardus Schuurmans
- 1885 – 1920, bij De Kinderen Mutsaers
- 1920 – 1933, bij C. Vinkxs
- 1933 – 1935, bij Cor Hendrikx
- 1935 – 1942, bij A.C. Brenders, (Café “De Twem”)
- 1942 – 1972, bij D. v.d. Brand, (Café “De Linde”)
- 1972 – heden, in het zelfgebouwde clubgebouw aan de Schietberg in Goirle
Hoofdmannen
De volgende personen waren Hoofdman van het gilde:
- 1819 – 1834, Burgemeester Hendrik Voskens
- 1834 – 1840, Willibrordus Spapens
- 1840 – 1881, Peter van de Lisdonk
- 1881 – 1914, onbekend
- 1914 – 1944, Willem Verhagen
- 1944 – 1952, Piet Smits
- 1952 – 1968, Th. van de Sande
- 1968 – 1969, A. van Gorp
Koningen
De volgende personen waren Koning van het gilde:
- 1819, 6 september: Jan Baptist van Gils
- 1823, 1 september: Willibrordus Spapens
- 1836, 5 september: Hendrik van der Foelaert
- 1842, 6 september: Cor. de Rooij
- 1850, 5 september: Elias de Jong
- 1857, 31 augustus: Peter de Brouwer
- 1863, 31 augustus: Peter de Brouwer
- 1869, 6 september: Cornelis van de Wouw
- 1875, 6 september: Hendrik van de Ven
- 1881, 5 september: Antonie Stoopen
- 1923, 25 juni: Cornelis Snels
- 1929, 1 juli: Jan Spijkers
- 1935, 1 juli: A. Hamers
- 1942, 17 augustus: Piet Smits
- 1951, 25 juni: A. Vromans
- 1957, 9 juni: W. Hendriks
- 1963, 31 juni: A. Hermes
- 1969, 25 mei: C. Floris
Voorzitters
De volgende personen waren voorzitter van de sportvereniging:
- 1969 – 1972, P. Röther
- 1972 – 1973, P. van Puijenbroek
- 1973 – 1977, P. Röther
- 1978 – 1980, F. van Hooff
- 1981 – 1985, A. de Ridder
- 1986 – 1988, A. Wilhelm
- 1989, H. Poirters
- 1989 – 1990, H. van Breukelen
- 1991 – 1994, W. van Enschot
- 1995, T. van Diesen
- 1996 – 2001, M. van Puijenbroek
- 2002 – 2010, T. van Diesen
- 2011 – 2013, S. Koijen
- 2013 – 2016, P. van Enschot
- 2016 – 2018, K. Weeterings
- 2018 – heden, J. de Rooij
Clubkampioenen
De volgende personen waren clubkampioen van de sportvereniging:
- 1971, J. v Puijenbroek
- 1972, C. Floris
- 1973, C. Floris
- 1974, C. Floris
- 1975, C. Floris
- 1976, C. Floris
- 1977, C. Floris
- 1978, C. Floris
- 1979, F. Dijks
- 1980, F. Dijks
- 1981, C. v Gool – Floris
- 1982, C. v Gool – Floris
- 1983, C. v Gool – Floris
- 1984, C. v Gool – Floris
- 1985, C. v Gool – Floris
- 1986, Th. Houtepen
- 1987, C. v Gool – Floris
- 1988, F. v Gool
- 1989, G. v Hoof
- 1990, C. v Gool – Floris
- 1991, C. v Gool – Floris
- 1992, C. v Gool – Floris
- 1993, P. van Enschot
- 1994, R.J. Merkx
- 1995, P. Snels
- 1996, Ph. Bijker
- 1997, G. vd Corput
- 1998, G. vd Corput
- 1999, P. van Enschot
- 2000, J. van Enschot
- 2001, J. van Enschot
- 2002, G. vd Corput
- 2003, J. van Enschot
- 2004, P. van Enschot
- 2005, R.J. Merkx
- 2006, R.J. Merkx
- 2007, J. van Enschot
- 2008, H. de Bruijn
- 2009, A. der Kinderen
- 2010, A. der Kinderen
- 2011, J. van Enschot
- 2012, A. der Kinderen
- 2013, J. van Enschot
- 2014, S. Koijen
- 2015, A. der Kinderen
- 2016, S. Koijen
- 2017, A. der Kinderen
- 2018, S. Koijen
- 2019, S. Koijen
- 2020, niet verschoten wegens corona
- 2021, S. Koijen
- 2022, D. van de Laar
- 2023, D. van de Laar
Clubkampioenen compound
De volgende personen waren clubkampioen compound van de sportvereniging:
- 1996, A. van Vught
- 1997, R.J. Merkx
- 1998, R.J. Merkx
- 1999, A. van Vught
- 2000, R.J. Merkx
- 2001, R.J. Merkx
- 2002, L. Schoormans
- 2003, L. Schoormans
- 2004, R.J. Merkx
- 2005, A. van Vught
- 2006, A. van Vught
- 2007, S. Koijen
- 2008, A. van Vught
- 2009, J.W. Borrebach
- 2010, M. de Laat
- 2011, A. van Vught
- 2012, R.J. Merkx
- 2013, H. van Hest
- 2014, A. van Vught
- 2015, S. Koijen
- 2016, S. van Broekhoven
- 2017, S. van Broekhoven
- 2018, M. van Broekhoven
- 2019, J. Schräder
- 2020, niet verschoten wegens corona
- 2021, D. van der Linden
- 2022, E. van Broekhoven
- 2023, B. van Iersel
Clubkampioenen barebow
De volgende personen waren clubkampioen barebow van de sportvereniging:
- 2016, A. van Vught
- 2017, A. van Vught
- 2018, L. Diepens
- 2019, H. van Hest
- 2020, niet verschoten wegens corona
- 2021, A. van Vught
- 2022, A. van Vught
- 2023, A. van Ballegooij
Clubkampioenen jeugd
Sinds 2007 wordt naast het clubkampioenschap voor de senioren ook een clubkampioenschap voor de jeugd verschoten. De volgende personen waren clubkampioen jeugd:
- 2007, A. der Kinderen
- 2008, J. van Berkel
- 2009, R. van der Zande
- 2010, L. Janssens
- 2011, L. Janssens
- 2012, L. Janssens
- 2013, L. Janssens
- 2014, M. Bogers
- 2015, M. van Broekhoven
- 2016, L. van Leeuwen
- 2017, E. van Broekhoven
- 2018, B. Wilmes
- 2019, F. Klaassen
- 2020, niet verschoten wegens corona
- 2021, T. van den Boom
- 2022, F. Klaassen
- 2023, A. van de Ven
Clubkampioenen aspiranten
- 2013, Z. Diepstraten
- 2014, Z. Diepstraten
- 2015, E. van Broekhoven
- 2016, R. Smulders
- 2017, F. Klaassen
- 2018, R. Smulders
- 2019, R. Smulders
- 2020, niet verschoten wegens corona
- 2021, W. Lelieveld
- 2022, M. Schellekens
- 2023, C. Holzken
Door Stijn Koijen
Bronnen:
– ‘Register der Schutterij of Gilde van den Handboog onder den tytel van St. Sebastiaans Gilde opgerigt te Goirle in den jare 1819’
– Enkele krantenberichten omtrent het 150-jarig bestaan.
– ‘Molens in Goirle en Riel, van dorpsfabriek tot levend monument’, Vrienden van de molens Goirle, Goirle november 2001
– De oude gildefoto’s van Fam. Van Diesen
– De foto’s van het clubgebouw in aanbouw komen van Fam. Van Puijenbroek